Kwarantanna czy socjalizacja szczeniaka? To bardzo trudne i skomplikowane pytanie, na które niestety nie ma zazwyczaj jednoznacznej odpowiedzi. Zarówno kwarantanna jak i socjalizacja powinny być bardzo ważnymi pojęciami dla każdego opiekuna psa. Niestety oba terminy niejako się wykluczają, ponieważ występują w tym samym okresie życia szczeniaka.  Wpis ten ma odpowiedzieć na pytanie, co jest ważniejsze – kwarantanna czy socjalizacja?

Podstawowe pojęcia – co to jest kwarantanna, a czym jest socjalizacja?

Kwarantanna to okres ochronny szczeniaka, który zazwyczaj trwa do drugiego tygodnia po trzecim szczepieniu. Według wskazań weterynarzy pies nie powinien w tym czasie uczęszczać do miejsc, gdzie bywają inne zwierzęta. Ogólnie chodzi tu o to, że odporność poszczepienna przychodzi z czasem, więc w pewnym okresie nasz szczeniak może być bardziej podatny na pewne choroby (nosówka, parwowiroza itd.). Logiczne jest zatem, żeby przed nabyciem odporności nie dopuszczać psa w miejsca, gdzie teoretycznie mogą występować chore zwierzęta. Warto jednak wiedzieć, że do zachorowania nie jest potrzebny bezpośredni kontakt z innym chorym zwierzęciem. Pies może zarazić się również pośrednio – po prostu wąchając w miejscu, gdzie przebywały chore zwierzęta. “Chorobę” może również do domu przynieść domownik, chociażby na obuwiu. Nie jest to więc tak, że wystarczyłoby unikać spacerów z psem, aby mieć pewność braku zachorowania.

Socjalizacja to jeden z najważniejszych okresów w życiu szczeniaka. Ten etap trwa praktycznie od urodzenia aż do ok. 12-14 tygodnia życia. Młody pies charakteryzuje się odwagą i ciekawością, która pozwala mu na zdobywanie nowych doświadczeń. Po 14-tym tygodniu szczeniak zaczyna nabierać dystansu do otoczenia i nie jest już taki śmiały, a coraz częściej bywa ostrożny i niepewny, jeśli chodzi o nowe rzeczy. Pozwala to na unikanie doświadczeń nieprzyjemnych oraz zagrożeń. W praktyce oznacza to tyle, że w młodości szczeniak chętniej poznaje świat, ale okres socjalizacyjny jest czymś o wiele bardziej skomplikowanym.

Ten szczenięcy okres socjalizacyjny (nazywany często “oknem socjalizacyjnym”) często wpływa na całe życie psa. Wszystkie pozytywne i negatywne doświadczenia z tego okresu będą w dużym zakresie warunkować to, jak nasz pies będzie zachowywał się w dorosłości. Nie oznacza to oczywiście, że w dorosłości nie można psa przyzwyczaić do różnych rzeczy, ale często jest to bardzo trudne, a w niektórych przypadkach niestety niemożliwe. Z tego powodu okres socjalizacji jest ogromnie ważny, jeśli chcemy uniknąć wielu problemów z psem w przyszłości. W okresie okna socjalizacyjnego realizujemy proces socjalizacji oraz habituacji psa. Proces habituacji tak w skrócie oznacza, że pies zaczyna ignorować elementy otoczenia, które nie mają na niego wpływu – w ten sposób uczymy psa, że nie musi skupiać się na nieważnych czynnikach (np: rowerzystach, biegaczach, meblach w domu itd).

Kwarantanna czy socjalizacja – co lepsze dla Twojego psa?

To bardzo trudne pytanie, na które praktycznie nie ma odpowiedzi. Weterynarze zazwyczaj będą stawiać na kwarantannę, ponieważ to aspekt medyczny i ma za zadanie chronić zdrowie naszego psa. Behawioryści i trenerzy psów będą natomiast zalecać socjalizację, ponieważ ma ona ogromny wpływ na zachowanie psa w całym jego życiu. Niestety nie można przeprowadzić socjalizacji i kwarantanny prawidłowo na raz, ponieważ okresy odbywają się w tym samym czasie. Trudno zrobić prawidłową socjalizację bez wychowanie na spacery, a trudno spacerować z gwarancją, że nie trafimy w środowisko chorobowe. Pies po trzecim szczepieniu ma ok. 12-14 tygodni (w zależności od harmonogramu szczepień) – dodatkowo trzeba odczekać dwa tygodnie po ostatnim zabiegu, aby szczeniak nabył całkowitą odporność. W tym wieku bezpowrotnie mija nasza szansa na socjalizowanie szczeniaka. Decyzję musi każdy podjąć samodzielnie, ponieważ nikt nie powinien decydować za Twojego psa.

Jedna ważna sprawa – kwarantanna oznacza absolutną ochronę przed zarazkami ze strony chorych zwierząt. Samo przetrzymywanie szczeniaka w domu nie pomoże, jeżeli domownicy również nie będą uważać. Po każdym powrocie z domu wyczyść buty lub schowaj je przed psem. Umyj również dokładnie ręce. Zarazki na Tobie lub Twojej garderobie są dla szczeniaka tak samo groźne jak bezpośredni kontakt z nimi na zewnątrz.

Wskazówki i porady

Przedstawię tutaj pewne wskazówki, które mogą przydać się wielu właścicielom. Pozwolą one uzyskać pewnego rodzaju kompromis. Moim zdaniem nie powinniśmy całkowicie ignorować aspektu kwarantanny. O ile przypadki chorób w wielu rejonach polski są dość rzadkie, tak nie mógłbym szczerze powiedzieć komuś, że szansa na chorobę jest zerowa. Dużo zależy od naszego miejsca zamieszkania, ale tutaj również mamy czynnik losowy. W miastach teoretycznie psy mają lepszą opiekę weterynaryjną, więc szansa na chore psy powinna być mniejsza, jednak w miastach psów jest więcej na mniejszym terenie.

Uważam, że najlepiej znaleźć kompromis i starać się zachować bezpieczeństwo zdrowotne psa, a jednocześnie realizować jak najlepiej socjalizację.

Dla osób preferujących socjalizację:

• Postaraj się uzyskać od swojego weterynarza informacje na temat psich chorób, które występują w okolicy. Spacery w niektórych miejscach mogą stwarzać większe ryzyko zachorowania niż inne. Jeżeli decydujesz się na pełną socjalizację psa to przynajmniej wybieraj odpowiednie miejsca. Weterynarz może podać Ci informację, czy miał ostatnio przypadki danej choroby, a to jest cenna wskazówka, czy jest się czego obawiać. Jeśli były przypadki choroby to warto być ostrożniejszym.
• Unikaj miejsc uczęszczanych przez obce psy. Samodzielnie sprawdź okolice w różnych porach i zobacz, gdzie właściciele wyprowadzają swoje pociechy. Do spacerów z szczeniakiem wybieraj miejsca bezpieczne, które pozwolą na zmniejszenie ryzyka chorób. Unikaj popularnych parków, a na pewno nie zabieraj psa na psie wybiegi.
• Socjalizacja z innymi zwierzętami jest bardzo ważna dla szczeniaka. Zapytaj znajomych, którzy posiadają psy lub poszukaj kogoś w internecie. Kontakt ze zdrowymi psami jest dla szczeniaka bezpieczny.

Dla osób preferujących kwarantannę:

• Staraj się socjalizować psa na inne sposoby. Zapraszaj znajomych do domu, aby szczeniak mógł poznać różnych ludzi. Poproś gości, aby zakładali czapki, nosili parasole lub starały się wyglądać w specyficzny sposób. Pamiętaj, że człowiek bez czapki oraz z czapką to dla psa zupełnie różne doznania.
• Wyjdź z szczeniakiem na krótki spacer. Weź go na ręce lub do plecaka i pokazuj mu świat. W taki sposób zarazki są mu nie straszne. Pomimo mniejszej ilości bodźców, taka socjalizacja jest lepsza niż żadna.
• Zapisz się do psiego przedszkola. Wstęp tam mają wyłącznie zdrowe psy (często niezbędne jest zaświadczenie od weterynarza), więc Twój szczeniak może się tam bezpiecznie socjalizować.

Zawsze warto skorzystać z usługi psiego przedszkola – najlepiej w formie indywidualnej, gdzie Twój pies będzie mógł być socjalizowany w sposób najbardziej efektywny. Dzięki temu osiągniesz najlepsze wyniki socjalizacyjne przy najmniejszym ryzyku.

Pamiętaj o socjalizacji

Jako osoba zajmująca się psami od lat dobrze wiem jakie znaczenie ma socjalizacja szczeniaka. Na pewno warto pamiętać o kwarantannie, ale bez względu na jej zakres (czy próbujemy pełnej kwarantanny, czy dopuszczamy poluzowanie trochę tej ochrony) to program socjalizacyjny trzeba przeprowadzić. Nie łudźmy się, że pies “sam się wychowa”, bo niestety nie ma tak łatwo.

Ogromna ilość dorosłych psów ma problemy, których szybko można byłoby uniknąć poprzez prawidłową realizację socjalizacji w okresie szczenięcym. Prawidłowa socjalizacja ma dużo elementów, więc warto podejść do niej poważnie. Niestety nie mamy często wpływu na socjalizację realizowaną przez hodowcę lub poprzedniego opiekuna. Szczeniak zazwyczaj trafia do nas mając 8 tygodni, więc mamy zaledwie miesiąc na realizację całego programu.

Naprawdę myślę, że skorzystanie z usługi behawiorysty lub psiego szkoleniowca to najlepsza możliwa inwestycja w psa, jeśli samy nie wiemy jak się do tego zabrać.